BÀI HỌC PHỤ NỮ VÀ SÔNG: NHỮNG BÀI HỌC TỪ VIỆC ĐỒNG TẠO NÊN MỘT DIỄN ĐÀN CHO PHỤ NỮ TRONG VIỆC CAI QUẢN TRONG KHU VỰC MEKONG

 (Women and Rivers Learning Paper: Lessons from Co-Creation of a Platform for Women in Water Governance in the Mekong Region)

International Rivers – Bình Yên Đông lược dịch

March 8, 2024

Trên khắp thế giới, phụ nữ đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc cung cấp, quản lý và bảo vệ nguồn nước.  Nhưng thường thường, nhiều chánh phủ bỏ qua đời sống và quan điểm của phụ nữ khi lấy quyết định về nước.  Nhiều năm kinh nghiệm đã cho chúng ta thấy rằng các đập và hạ tầng cơ sở khác ảnh hưởng đến các cộng đồng trong nhiều cách có giới tính.

Các dự án đập thường làm tồi tệ sự mất cân bằng sức mạnh hiện nay giữa đàn bà và đàn ông.  Trong nhiều trường hợp, đàn bà chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực của việc phát triển đập một cách không cân đối, đối mặt với bạo lực dựa trên giới tính, bồi thường không đầy đủ, mất cuộc sống, và thiếu tiếp xúc với tin tức, những nhà lấy quyết định và những hệ thống tư pháp.

Mặc dù có những thách thức nầy, lãnh đạo phụ nữ trên toàn thế giới đang vượt qua những chứng ngại nầy để thực hiện công lý môi trường và chuyển đổi năng lượng hợp lý.

 

Phụ nữ trong dự án cai quản nước trong khu vực Mekong

Vào thánh 2 năm 2023, một ủy ban chỉ đạo 12 người toàn là phụ nữ được triệu tập để bắt đầu tiến trình đồng tạo nên không gian an toàn nầy, với những bảo vệ an ninh, một cấu trúc cai quản vững chắc, và những ý tưởng phác họa ban đầu cho một không gian trên mạng, được hậu thuẫn bởi hạ tầng cơ sở kỹ thuật thiết lập một nền tảng không có điện, không có dụng cụ và nối kết, không biết chữ và số, với những ngân khoản khởi đầu tối thiểu để xây nên hạ tầng cơ sở cần thiết.  Khu vực tiên phong ban đầu của dự án là các quốc gia Hạ Lưu vực Mekong và Myanmar, nhưng được tham gia bởi một Ban Cố vấn dựa trên giới tính mang đến những khái niệm toàn cầu và kinh nghiệm liên ngành.

 

Những bài học nầy dựa trên một dự án nghiên cứu theo chiều dọc 1 năm cho phép tiến trình đồng tạo ra Phụ nữ trong Dự án Cai quản Nước (WIWGP) qua nhiều cuộc phỏng vấn, quan sát và khảo sát lẫn lộn.  Điều nầy gồm có quan sát những phiên họp trên mạng vả 2 hội thảo công tác cá nhân (23-24 tháng 2 và 12-21 tháng 9 năm 2023), 2 đợt phỏng vấn với những thành viên của Ủy ban Chỉ đạo và những thành viên khác của toán dự án, và khảo sát sau hội thảo công tác sau mỗi hội thảo công tác. Access the learning paper here.