Bản đồ: Nguyễn Đình Đầu
* 1834: Vua Minh Mạng đổi tên Gia Định Thành gồm 5 trấn (Phiên An, Biên Hòa,Định Tường, Vĩnh Thanh và Hà Tiên)thành 6 tỉnh và đặt tên Nam Kỳ Lục Tỉnh gồm có : Phiên An (năm 1836 đổi là Gia Định, lỵ sở là thành Saigon), Biên Hòa (lỵ sở là thành Biên Hòa), Định Tường (lỵ sở là thành Mỹ Tho), Vĩnh Long (lỵ sở là thành Vĩnh Long), An Giang (lỵ sở là thành Châu Đốc), và Hà Tiên (lỵ sở là thành Hà Tiên).
* 1876: Pháp chia Nam Kỳ thành 4 khu vực hành chánh (circonscription administrative), mỗi khu vực lại được chia thành nhiều địa hạt (arrondissement) như sau:
- Khu vực Saigon có 5 địa hạt: Tây Ninh, Thủ Dầu Một, Biên Hòa, Bà Rịa, Gia Định
- Khu vực Mỹ Tho có 4 địa hạt : MỹTho, Gò Công, Tân An, Chợ Lớn
- Khu vực Vĩnh Long có 4 địa hạt: Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, Sa Đéc
- Khu vực Bassac có 6 địa hạt: Châu Đốc, Hà Tiên, Long Xuyên, Rạch Giá, Cần Thơ, Sốc Trăng
* 1882: Địa hạt Bạc Liêu được thành lập gồm 2 tổng của Sốc Trăng và 3 tổng của Rạch Giá. Như vậy, tới năm nầy, Nam Kỳ có 20 địa hạt
* 1895: Cap Saint-Jacques được tách ra khỏi Bà Rịa để trở nên thị xã tự trị(commune autonome)
* 1899: Địa hạt được đổi thành tỉnh (province), và từ đây Nam Kỳ có 20 tỉnh theo vần vè như sau :
- Gia (Định) Châu (Đốc) Hà (Tiên) Rạch(Giá) Trà (Vinh)
- Sa (Đéc) Bến (Tre) Long (Xuyên) Tân(An) Sốc (Trăng)
- Thủ (Dầu Một) Tây (Ninh) Biên (Hòa) Mỹ (Tho) Bà (Rịa)
- Chợ (Lớn) Vĩnh (Long) Gò (Công) Cần(Thơ) Bạc (Liêu)
* 1929: Cap Saint-Jacques trở thành một tỉnh.
* 1956: Chánh phủ Việt Nam Cộng Hòa tổ chức Nam Kỳ (Nam Phần) thành 22 tỉnh và Đô Thành Saigon. Nhiều tỉnh được đổi tên, nhiều tỉnh mới được thành lập: Bình Tuy, Phước Long (Bà Rá), Bình Long (Hớn Quản) cả hai trước thuộc Thủ Dầu Một (tên mới: Bình Dương), Long Khánh ( Xuân Lộc),
Phước Tuy (Bà Rịa-Vũng Tàu), Long An (Chợ Lớn +Tân An), Định Tường (MỹTho +Gò Công), Kiến Hòa (Bến Tre), Kiến Phong (Phong Thạnh), Kiến Tường (Mộc Hóa), An Giang (Long Xuyên + Châu Đốc), Kiên Giang (Rạch Giá +Hà Tiên), Ba Xuyên (BạcLiêu +Sốc Trăng), An Xuyên (Cà Mau), Phong Dinh (Cần Thơ), Vĩnh Bình (Trà Vinh). Năm 1959 có lập thêm tỉnh Phước Thành (gồm một phần đất của Biên Hòa, Bình Dương, Tây Ninh), nhưng bị giải thể năm 1965.
* 1961: Tỉnh Chương Thiện được thành lập (gồm một phần đất của Ba Xuyên, Kiên Giang, và Phong Dinh)
* 1963: Thêm tỉnh Hậu Nghĩa (gồm một phần đất của Long An, Gia Định và Tây Ninh)
* 1975: Trước ngày 30 tháng 4, Nam Phần có 27 tỉnh và Đô Thành Saigon.
* 1976: Sau khi nắm chánh quyền, chánh phủ Cộng Sản, ngoài việc giữ lại một số tên các tỉnh của thời Pháp thuộc và VNCH lại đặt thêm một số tên mới bằng cách sát nhập hai ba tỉnh chung lại.. Nhiều tên còn tồn tại, một số tên đã biến mất sau một thời gian khi các tỉnh cũ được tách ra trở lại, thí dụ như : Thuận Hải (Bình Thuận + Bình Tuy ), Sông Bé (Bình Dương + Phước Long), Cửu Long (Vĩnh Long + Trà Vinh), Minh Hải (Bạc Liêu + Cà Mau)
* 2007: Hiện nay, Nam Bộ có 17 tỉnh và 2 thành phố nếu không kể hai tỉnh Bình Thuận và Ninh Thuận được kể vào lãnh thổ Nam Bộ, theo Tổng Cục Thống Kê
https://sites.google.com/site/lamvinhbinhca/tuyen-tap/bien-khao/nam-ky-luc-tinh-theo-dong-thoi-gian
.
No comments:
Post a Comment