(Hun Sen declares ‘no backdown, negotiations’ on canal project)
Niem Chheng – Bình Yên Đông lược dịch
The Phnom Penh Post – 27 April 2024
Chủ tịch Thượng viện Hun Sen đọc diễn văn ở Hội nghị Hiệp hội Oknha hôm 26 tháng 4. Kinh đào Funan Techo dài 180 km sẽ có 2 làn tàu và nối sông Bassac với tỉnh Keo ở ven biển của Vương quốc. [Ảnh: SHS]
Chủ tịch Thượng viện Hun Sen đã làm rõ rằng Cambodia sẽ không rút lui hay thương thảo với bất cứ quốc gia nào về kinh đào Funan Techo dài 180 km.
Ông nhấn mạnh rằng Thỏa ước Mekong 1995 không đòi hỏi bất cứ thành viên nào của Ủy hội Sông Mekong (MRC) làm như thế.
“Tôi sẽ không rút lui về điều nầy và tôi thành thật mong mõi rằng không cần phải thương thảo. Không cố gắng để bắt buộc Cambodia đến bàn thương nghị,” ông nói, trong khi đọc diễn văn ở hội nghị Hiệp hội Oknha Cambodia, được tổ chức vào chiều ngày 26 tháng 4.
Việc xây cất kinh đào Funan Techo được dự trù khởi công vào cuối năm nay và sẽ nối sông Bassac với bờ biển của Vương quốc, trong tỉnh Kep. Dự án đã gây nhiều lo ngại cho nhiều viên chức Việt Nam, cũng như giới học thuật trong quốc gia láng giềng.
Hun Sen giải thích rằng Thỏa ước Mekong chỉ đòi hỏi những quốc gia đã ký kết phải thông báo cho MRC về các dự án được xây trên các phụ lưu của Mekong. Nó không bắt buộc các thành viên tìm cách tham vấn hay đồng chấp thuận giữa các quốc gia ký kết.
“Để tôi giải thích. Chúng ta không dùng sông Mekong, chúng ta đang dùng Bassac, chỉ là một phụ lưu. Về việc nầy, chúng ta không cần bất cứ tham vấn nào cả vì chúng ta chỉ dùng một phụ lưu của Mekong,” ông nói.
Theo Hun Sen, Cambodia đã thông báo với MRC về dự án hồi tháng 8 năm ngoái.
“Tôi thắc mắc liệu Thỏa ước Mekong 1995 vẫn còn giá trị. Nếu còn, thì không cần phải thương thảo. Nếu bạn muốn biết về dự án, thắc mắc về chi tiết từ MRC. Chúng tôi có thể cung cấp thêm tin tức nếu cần, nhưng sẽ không có thương thảo,” ông nói thêm.
Ông cũng cảnh báo rằng nếu Việt Nam không hài lòng với dự án nầy, Vương quốc có thể buộc phải cấm hàng hóa của Cambodia đi qua Việt Nam qua Mekong.
“Nếu không có kinh đào nầy, giống như chúng tôi đang lệ thuộc vào oxygen của người khác để thở. Họ có thể cắt nó bất cứ lúc nào họ muốn. Tôi muốn Việt Nam hiểu rằng đây là lý do tại sao Cambodia phải hoàn tất dự án nầy,” ông giải thích.
Hun Sen cho thêm chi tiết về những lợi ích của kinh đào, gồm có giao thông dễ dàng của hàng hóa đến biển và cải thiện điều kiện nông nghiệp và nuôi cá ở tây nam Vương quốc qua việc trữ nước, cũng như dùng kinh đào để thu hút nước lũ trong mùa mưa và là một hồ chứa nước trong mùa khô.
Ông lưu ý rằng nó cũng sẽ làm giảm chi phí hậu cần dưới các chi phí hiện nay của các cảng Việt Nam.
Ngoài ra, nó sẽ giúp cải thiện việc vận chuyển hàng hóa được chế tạo trong các tỉnh dọc theo phần trên của Mekong và chung quanh hồ Tonle Sap.
“Tôi hy vọng rằng lãnh đạo của Việt Nam hiểu sự cần thiết của tất cả những lợi ích nầy. Gần đây, có những thảo luận ở Đại học Cần Thơ về vấn đề nầy,” ông nói.
Tôi cũng đã giải thích rằng ảnh hưởng của dự án đối với người dân sống dọc theo kinh đào mới sẽ tối thiểu, vì hành trình của nó sẽ đi theo đường của những kinh đào lịch sử đã có trước từ lâu.
Đáp lại những cáo buộc của giới học thuật ở Đại học Cần Thơ, Hun Sen thắc mắc về những quyết đoán của họ rằng việc xây cất kinh có thể đưa đến mất mát lên đến 70% của nguồn nước cung cấp cho Đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam (ĐBSCL).
Ông lưu ý rằn kinh sẽ giữ nước mưa trong mùa mưa và rằng nước mặn sẽ không xâm nhập vào các tỉnh của Cambodia dọc theo chiều dài của dự án.
“Khi hạ tầng cơ sở mới nầy hoàn tất, nước mưa sẽ đủ để duy trì mực nước. Dự án sẽ gồm có 3 đập với các cửa xả nước để bão đảm rằng nước ngọt sẽ không chảy ra biển và rằng nước mặn sẽ không xâm nhập vào kinh,” ông nói.
Làm giảm lo sợ rằng kinh đào có thể bằng cách nào đó được dùng bởi quan đội Trung Hoa, như một số nhà phê bình đã cáo buộc, Hun Sen nói: “Cambodia không đủ ngu ngốc để cho phép quân đội của Tring Hoa đồn trú trên lãnh thổ của chúng tôi, để vi phạm hiến pháp của chúng tôi.”
“Trung Hoa cũng không dại dột để cho binh sĩ của họ đồn trú ở đây, vì điều nầy sẽ đi ngược với nguyên tắc độc lập và chủ quyền của Vương quốc,” ông nói thêm.
Ông cũng lưu ý rằng hiện có tình trạng thiếu nước ở ĐBSCL, mặc dù việc xây cất kinh đào chưa bắt đầu, và đề nghị rằng tình trạng nầy là tự nhiên, và đã xảy ra gần đây vào năm 2016.
Ông cũng nhắc lại làm thế nào mà Cambodia hủy bỏ kế hoạch để xây một đập thủy điện – có thể sản xuất 3.000 MW – vì những lo ngại, cả từ những nhóm địa phương và từ Việt Nam, nhưng nhắc lại rằng Vương quốc sẽ không rút lui khỏi việc xây cất kinh đào.
“Kinh đào Funan Techo sẽ không ảnh hưởng đến những hệ thống sinh thái, nhưng sẽ tạo nên một mối nối mới giữa Bassac và biển, trong khi giới thiệu nguồn cung cấp nước mới dọc theo chiều dài của nó,” Hun Sen nói.
Ông kêu gọi người Cambodia và Việt Nam tránh xung dột vô lý và cứu xét những lợi ích rộng lớn của dự án.
Ông nói sự kiện rằng việc xây cất đối mặt với sự thiếu hụt tài chánh, ông kêu gọi các thành viên cùa hiệp hội Oknha hãy nhảy vào và hỗ trợ cho dự án hạ tầng cơ sở quan trọng bằng cách đầu tư vào.
“Tôi kêu gọi mỗi người Cambodia yêu nước của tôi hãy hỗ trợ kinh Funan Tech,” ông nói.
Nguyên thủ tướng cũng khuyến cáo các thế lực ngoại quốc nên ngưng sử dụng những chống đối của họ đối với dự án như một tiền đề để chống đối sự tiến bộ và tham vọng của Cambodia.
.
No comments:
Post a Comment