Sunday, June 4, 2023

THEO DÕI CÁ NƯỚC NGỌT LỚN NHẤT THẾ GIỚI CUNG CẤP CHO CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU KỲ QUAN CỦA MEKONG NHIỀU TIN TỨC VỀ CHỦNG LOẠI BÍ MẬT

 (World’s largest freshwater fish tracking provides Wonders of the Mekong researchers with more information about the mysterious species)

Michelle Werdann – Bình Yên Đông lược dịch

NEVADA Today – May 25, 2023

 

Tiến sĩ Zeb Hogan (ngồi ở giữa) cùng các ngư dân bắt được cá.

 

Con cá đuối nước ngọt khổng lồ đối mặt với nhiều đe dọa, dữ kiện cho một cái nhìn bên trong vào sự bảo tồn cần thiết

Năm ngoái, một ngư dân bắt được con cá nước ngọt lớn nhất trên thế giới, một con cá đuối Mekong khổng lồ, trong sông Mekong ở Cambodia.  Sau khi theo dõi con cá được 1 năm, các nhà nghiên cứu công bố nghiên cứu về chủng loại bí mật nầy.

Vào tháng 6 năm 2022, ở một nơi xa xôi ở Cambodia, một ngư dân câu được một con cá đuối nước ngọt khổng lồ.  Ngư dân liên lạc với những nhà nghiên cứu của dự án Kỳ quan của Mekong được USAID tài trợ, một dự án nhằm mục dích bảo vệ sông Mekong đặc thù, cá sống trong sông và các cộng đồng đánh cá dựa vào sức khỏe và sản lượng của sông.

Ngay sau khi đến nơi bắt được cá phá kỷ lục, nhóm Kỳ quan của Mekong gắn một dụng cụ theo dõi âm thanh vào con cá.  Dự án đã làm việc về sử dụng kỹ thuật theo dõi để giúp các nhà nghiên cứu nghiên cứu việc di chuyển của cá và nơi chúng sống, và con cá đuối khổng lồ là con cá đầu tiên được trang bị dụng cụ.

Trung tâm Nước Toàn cầu của Đại học Nevada, Reno là một phần của dự án cộng tác quốc tế Kỳ quan của Mekong.  Sinh viên và ban giảng huấn ở Trung tâm Nước Toàn cầu đã đến Cambodia nhiều lần để hỗ trợ các dự án nghiên cứu, thu thập dữ kiện và thả cá.

Cá đuối nước ngọt khổng lồ hay lảng tránh người đã được liệt kê như có nguy cơ tuyệt chủng cao bởi Liên hiệp Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), nhưng ở nhiều nơi ở Cambodia, dân số của cá có vẻ tương đối ổn định.  Tuy nhiên, chủng loại đối mặt với những đe dọa của việc đứt đoạn nơi cư trú do việc xây cất tiềm tàng của các đập thủy điện, ô nhiễm và đánh cá quá mức.  Chánh phủ Cambodia vừa đề nghị thành lập sông Mekong như một Khu Di sàn Thế giới UNESCO có thể nâng cao các nỗ lực bảo tồn.

Nay, sau khi thu thập dữ kiện được 1 năm, các nhà nghiên cứu của Kỳ quan của Mekong đang công bố công việc của họ trong một số đặc biệt của Water, một tạp chí mở và được duyệt xét nhóm.  Số nầy, có tựa đề “Cá có Nguy cơ Tuyệt chủng, Sông đang gặp Rủi ro: Khía cạnh Không gian của việc Bảo tồn Đa dạng Sinh học Nước ngọt (Endangered Fish, Rivers at Risk: Spatial Aspects of Frehwater Biodiversity Conservation),” sẽ đề cao 3 bài viết của nhóm Kỳ quan của Mekong.

“Tin tức chúng tôi đang học hỏi về cá đuối và cá có nguy cơ tuyệt chủng cao khác vô cùng quan trọng không chỉ cho các nỗ lực của chúng tôi để bảo đảm sự sống còn của cá nước ngọt lớn nhất thế giới, những cũng để gìn giữ một vùng có sản lượng thủy sản to lớn cung cấp lương thực cho hàng triệu người,” Zeb Hogan, giảng sư sinh học của Đại học Nevada, Reno, người cầm đầu dự án nghiên cứu Kỳ quan của Mekong đã phát động nghiên cứu.

Bài nghiên cứu thứ nhất chia sẻ dữ kiện về sự di chuyển của gần 300 con cá trong sông Mekong đại diện cho 27 chủng loại, gồm có cá đuối nước ngọt khổng lồ, và làm thế nào việc xây dựng các đập thủy điện được đề nghị trên sông Mekong có thể ảnh hưởng đến cá và ảnh hưởng của việc đề cử sông Mekong ở Cambodia như là một Khu Di sản Thế giới UNESCO có thể có đối với khu vực.

Bài thứ nhì là một duyệt xét gom góp tất cả tin tức được biết về cá đuối nước ngọt khổng lồ.  Nghiên cứu gồm có các buổi phỏng vấn với ngư dân địa phương người đã báo cáo cá lớn hơn cá phá kỷ lục được bắt hồi tháng 6 vừa qua.  Có khả năng là có một chủng loại cá đuối khác, nhưng nhiều nghiên cứu cần được thực hiện.  Việc duyệt xét nhấn mạnh đến việc nghiên cứu cá không đầy đủ.

Bài nghiên cứu thứ ba thảo luận làm thế nào tin tức theo dõi có thể hữu ích trong việc đề cử các khu bảo tồn cá để bảo tồn cá đuối nước ngọt khổng lồ Mekong.  Bằng cách dùng tin tức theo dõi âm thanh, các nhà nghiên cứu cho thấy rằng cá đuối nước ngọt khổng lồ mà họ gắn thẻ thường ở trong cùng hố nước sâu, có nghĩa là việc thành lập các khu dự trữ cá có thể rất quan trọng cho cá.

Cuộc nghiên cứu về cá đuối nước ngọt khổng lồ sẽ đóng góp vào các quyết định chánh sách về sông Mekong, giúp bảo vệ cá và người dân dựa vào Mekong.

No comments:

Post a Comment