SÁU QUỐC GIA LANCANG-MEKONG KÝ HIỆP ƯỚC VỀ VIỆC CHIA SẺ DỮ KIỆN ĐIỀU HÀNH ĐẬP

 (Six Mekong-Lancang countries reach pact on more dam operations data sharing)

Laotian Times – Bình Yên Đông lược dịch

The Star – 11 September 2023

 

VIENTIANE (Laotian Times):  Các viên chức cao cấp từ sáu quốc gia Mekong đã chấp thuận các đề nghị cùa Nghiên cứu Hỗn hợp giai đoạn 1 giữa Ủy hội Sông Mekong (MRC) và Hợp tác Lancang-Mekong (LMC) để lót đường cho việc chia sẻ tin tức tốt hơn về việc điều hành và xả nước của hồ chứa trên Mekong, cũng như những giải pháp thực tiễn để giảm nhẹ và thích ứng các ảnh hưởng.

Thỏa thuận về những đề nghị nầy đạt được sau nhiều tiếng đồng hồ thảo luận của Ủy ban Hỗn hợp của MRC và Nhóm Công tác Hỗn hợp về Hợp tác Nguồn Nước của LMC, tại phiên họp lịch sử đầu tiên của họ vào ngày 10 tháng 9 ở thủ đô Beijing (Bắc Kinh) của Trung Hoa.

Phiên họp cũng ký một hiệp ước để thiết lập Nhóm Chuyên viên Hỗn hợp để giám sát thêm các nghiên cứu hỗn hợp và để phát động Khảo sát Hỗn hợp Lancang-Mekong.  Khảo sát Hỗn hợp sẽ thấy cả hai tổ chức cùng nhau thực hiện các chuyến công tác và khảo sát tại chỗ cần thiết ở các nơi then chốt trong thượng-hạ lưu vực Mekong, gồm có sự tham gia và quan sát thích hợp về cuộc sống của người dân và các cộng đồng sống dọc theo sông.

“Đây là tin tức tốt đẹp cho Mekong và người dân của chúng ta,” Tiến sĩ Anoulak Kittihoun, CEO của Văn phòng MRC, người làm dễ dàng phiên họp với Trung tâm Nước của LMC, nói.  “Nay, chúng ta có thể chú trọng đến các hành động để hỗ trợ việc thực hiện các đề nghị và làm cái phải làm cho người dân của lưu vực và dòng sông chung của chúng ta.”

Một trong các đề nghị then chốt trong ngắn hạn là MRC và LMC cộng tác chặt chẽ hơn để bảo đảm có việc chia sẻ có hiệu quả dữ kiện điều hành thủy điện và mức dự trữ gần tức thời (near real-time) trên khắp Lưu vực sông Lancang-Mekong có thể giúp các cộng đồng ở hạ lưu chuẩn bị và thích ứng với những thay đổi.  [Lời người dịch:  Việc chia sẻ dữ kiện dự trữ và điều hành của mỗi hồ chứa trên khắp lưu vực Lancang-Mekong không cần thiết.  Nó chỉ làm cho việc chia sẻ dữ kiện thêm phức tạp.  Đối với lưu vực Lancang, chỉ cần dữ kiện điều hành của đập Jinghong.  Đối với các phụ lưu vực, chỉ cần dữ kiện điều hành của đập cuối cùng trên phụ lưu.  Đối với dòng chánh trong hạ lưu vực Mekong, có thể phải cần dữ kiện điều hành của mỗi đập.]

Cả hai tổ chức và các diễn đàn tin tức của họ được xem là các cơ chế lý tưởng để nâng cao việc thông báo việc xả nước bất thường và những giới hạn của dòng chảy, theo phiên họp.

Về lâu dài, Nghiên cứu Hỗn hợp đề nghị rằng cả hai tổ chức cùng nhau hình thành các kế hoạch và chiến lược hành động, gồm có một chiến lược quản lý lũ lụt và hạn hán tổng thể và một kế hoạch xây dựng khả năng, để có thể bảo đảm việc quản lý nguồn nước phối hợp và thích ứng với điều kiện sông thay đổi.

Nghiên cứu Hỗn hợp về Thay đổi Lề lối của Điều kiện Thủy học trong Lưu vực sông Lancang-Mekong và các Chiến lược Thích ứng được phát động hồi tháng 6 năm ngoái tại Diễn đàn Bên Liên hệ Khu vực MRC lần thứ 12^th (RSF).  Nó nhắm đến sự hiểu biết chế độ dòng chảy thay đổi và để cung cấp những đề nghị có thể nâng cao việc chia sẻ tin tức về việc điều hành hồ chứa trên khắp toàn thể Lưu vực Lancang-Mekong, cũng như để tìm kiếm các chiến lược thích ứng thực tiễn.

Các điều được tìm thấy sơ khởi và các đề nghị của Nghiên cứu được bao gồm trong phúc trình giai đoạn 1 sẽ được chia sẻ tại RSF lần thứ 13^th vào ngày 5 tháng 10 ở Luang Prabang, Lào.  Các bên liên hệ được mời tham dự để cung cấp ý kiến và phản hồi về dữ kiện cần thiết được chia sẻ và những lãnh vực cần chú trọng cho giai đoạn 2 của Nghiên cứu.