(Power purchase delas endorsed for Luang Prabang and Pak Lay dams on the Mekong amid local’s bids to seek “legal rights” for better protection of the river)
Bangkok Tribune – Bình Yên Đông lược dịch
June 25, 2022
Vị trí đập Luang Prabang
nhìn từ trên không. [Ảnh: MRC]
Việc chấp thuận thu hút sự chỉ trích
mạnh mẽ của các cộng đồng ven sông, họ lập tức kêu gọi một cuộc điều tra về
quyết định của chánh phủ với lo ngại cho những ảnh hưởng xuyên biên giới
Ủy ban Chánh sách Năng lượng Quốc gia, do Thủ tướng là Tướng
Prayut Chan-o-cha làm chủ tịch, hôm Thứ Tư được báo cáo và thừa nhận nội dung
cốt lõi của bản thảo các thỏa thuận Mua Điện từ các dự án đập Luang Prabang và
Pak Lay nằm trên Mekong trong phiên họp thứ 4th trong năm nay.
Các dự án là dự án thứ 4th và 5th được
đề nghị trên khúc sông nay rõ ràng được tiến hành theo sau việc chấp thuận PPA,
sau đập thứ 1st Xayaburi và đập thứ 2nd Don Sahong, cả
hai đã thu hút nhiều tranh cãi về việc được cho là tàn phá hệ sinh thái sông
của chúng.
Bộ trưởng Năng lượng và Phó Thủ tướng Supattanapong
Punmeechaow nói ủy ban cùng lúc cũng đề cử Cơ quan Phát Điện Thái Lan (EGAT)
hoàn tất thương thảo với các nhà phát triển đập.
Các bản thảo cũa PPAs đã được xem xét
bởi Hội đồng Nhà nước, ông nói thêm, nếu có bất kỳ sửa đổi kể cả thời biểu công
việc cũng như “các mốc” liên quan đến việc phân phối điện mà không có thỏa hiệp
về giá mua được đồng ý, hội đồng của tổ chức có thể lấy quyết định về những vấn
đề.
Quyết định đối với các thỏa thuận mua điện được thực hiện bởi
ủy ban cùng với các quyết định quan trọng khác gồm có việc trì hoãn để đóng cửa
một số nhà máy phát điện cũ ở Mae Mo trong tỉnh Lampang để giúp ổn định tình
trạng thiếu năng lượng lỏng do nhiều khủng hoảng hiện nay.
Thủ tướng Prayut được trích dẫn nói trong phiên họp rằng ông
muốn các cơ quan có lo ngại nhìn đến các nguồn năng lượng thay thế và tái tạo
để duy trì nguồn cung cấp năng lượng của quốc gia và “không phải bị thiếu điện”
ở trong nước. Ông chỉ thị cho các cơ
quan không gây ra tác động chống lại chánh sách của chánh phủ về trung tính
carbon trong khi tìm kiếm những nguồn năng lượng như thế. Những nguồn nầy phải là chủ đề của những theo
đuổi và nghiên cứu nghiêm chỉnh cho tiềm năng của chúng, ông được trích lời. Thủy điện được ủy ban xem như một trong số
các nguồn năng lượng như thế, theo tài liệu của phiên họp trong quá khứ.
Trong phiên họp vừa qua trong tháng
5, ủy ban cũng thừa nhận bản thảo PPA cho dự án đập Pak Beng, dự án thứ 3rd
trong danh sách, bị chống đối mạnh mẽ bởi các cộng đồng ven sông ở miền bắc vì
ở tương đối gần, chỉ cách biên giới Thái-Lào khoảng 100 km trong tỉnh Chiang
Rai. Không có chỉ định để ký kết thỏa
thuận được báo cáo.
XIN BẤM "READ MORE" ĐỂ ĐỌC TIẾP
“Quyền pháp
lý” của sông ở đâu”
Quyết định của ủy ban đến khi các đại diện của các cộng đồng
ven sông Mekong cũng như các cộng đồng từ các phụ lưu tụ họp cùng lúc, chiều
Thứ Tư, để thảo luận nghiêm chỉnh cách tốt nhất để bảo vệ sông Mekong và các
phụ lưu theo sau kinh nghiệm và bài học trực tiếp của họ được học về ảnh hưởng
đập đối với những sông nầy.
Các ý tưởng mới liên quan đến “quyền
pháp lý” và “pháp lý cá nhân” được chia sẻ và thám hiểm giữa những người tham
dự tại chỗ và trên mạng trong diễn đàn, Mekong và các phụ lưu của nó có thể có
“quyền pháp lý” hay không?, tạo hy vọng rằng khái niệm pháp lý mới như thế và
các khí cụ có thể cung cấp việc bảo vệ sông tốt hơn, mà trong nhiều năm đã bị
suy thoái bởi các dự án xây siêu đập mà không có bảo vệ thích hợp bởi bất cứ
khuôn khổ và cơ chế pháp lý hiện nay (Xem thu hình @bkktribune.com)
“Mua điện tiếp tục như xảy ra, cũng như những đầu tư và lợi ích của tổ hợp, những thứ mà luật pháp không thể bắt kịp chúng,” cô Ormbun Thipsuna, Tổng Thư ký của Hệ thống Hiệp hội các Tổ chức Cộng đồng Mekong Hội đồng Bảy Tỉnh Đông bắc, đã tham gia vào diễn đàn và đã đăng trên trang Facebook của cô khi biết được quyết định của chánh phủ.
Hôm qua, nhóm của cô tham gia với các cộng đồng Mekong khác
dưới tên Hệ thống Người dân Mekong Thái trong Tám Tỉnh trong việc ký vào một
thỉnh nguyện được đệ trình cho tiểu ban phát triển chánh trị và tham gia của
quần chúng của Quốc hội để yêu cầu điều tra lập tức về quyết định nầy của chánh
phủ. Họ trích dẫn lý do chánh rằng nó
thiếu sự tham gia của quần chúng trong việc lấy quyết định quan trọng như thế
trong khi những ảnh hưởng xuyên biên giới từ các đập Mekong đã được quan sát và
trải qua rõ ràng bởi các cộng đồng ở hạ lưu mà không được giải quyết thích đáng
mãi cho đến nay.
“Điều nầy là cho trách nhiệm, minh
bạch, cũng như việc tham gia của quần chúng được khuyến khích như chúng được
giả sử,” nhóm nói trong thơ của họ.
Cập nhật ngày 25 tháng
6. Họ cũng gởi thỉnh
nguyện đến Thủ tướng để yêu cầu ông xem xét quyết định đã được làm.
Đoạn video giới thiệu dự
án đập của MRC. [Ảnh: MRC]
Đập thứ 4th
và 5th
Dự án đập Pak Lay được đề nghị như đập thứ 4th
trong danh sách cho cơ chế tham vấn khu vực cung cấp bởi Ủy hội Sông Mekong
(MRC) vào giữa năm 2018. Nó được dự trù
trên dòng chánh Mekong trong huyện Pak Lay ở tây bắc của tỉnh Xayaburi, Lao
PDR, cách đập Xayaburi khoảng 100 km về phía hạ lưu và khoảng 60 km từ biên
giới Thái-lào trong tỉnh Loei.
Đập sẽ thuộc loại đập dòng chảy, điều
hảnh liên tục suốt năm để sản xuất 770 MW điện, theo MRC. Power China Resources Ltd được nêu tên lần
đầu như nhà phát triển với chi phí đầu tư được ước tính khoảng 2.134 triệu USD. Việc xây cất được dự trù bắt đầu trong năm
nay và việc điều hành thương mại sẽ bắt đầu khi việc xây cất hoàn tất vào năm
2029.
Vào ngày 13 tháng 6 năm 2018, chánh phủ Lào thông báo với Văn
phòng MRC ý định của họ để thực hiện cái gọi là Tham vấn Trước cho dự án.
Trong các thủ tục của MRC, bất cứ dự án hạ tầng cơ sở nào “sử
dụng nước của dòng chánh trong mùa mưa ở trong cùng lưu vực”, cũng như “trong
mùa mưa giữa 2 lưu vực”, phải trải qua tiến trình tham vấn trước. Các dự án có thể áp dụng gồm có việc phát
triển thủy điện và thủy nông qui mô lớn có thể gây ảnh hưởng đáng kể đối với
môi trường, dòng nước và phẩm chất của dòng chánh Mekong.
Như thủ tục rõ ràng nhắm vào việc cho phép các bên liên hệ đi
đến một thỏa thuận về việc làm thế nào trường hợp được tham vấn sẽ tiến hành,
và như được MRC nhấn mạnh, nó không có nghĩa là chấp thuận hay bác bỏ dự án
được đề nghị, nói chung nó được xem là dự án đã bắt đầu gián tiếp.
Trong lúc kết thúc tham vấn dài 6
tháng, chấm dứt vào tháng 4 năm 2019, 4 quốc gia thành viên của MRC đã kêu gọi
Lào qua một tuyên bố chánh thức ‘để có mọi nỗ lực cần thiết để giải quyết và
giảm nhẹ ảnh hưởng xuyên biên giới của dự án” bằng cách cứu xét các đề nghị
cung cấp trong Phúc trình Duyệt xét Kỹ thuật của tiến trình tham vấn.
“Chúng tôi thấy rằng nó (dự án Pak Lay) cần xác định thêm các
ảnh hưởng môi trường xuyên biên giới cứu xét việc đánh giá lớn và các kế hoạch
và biện pháp giảm nhẹ thích hợp,” Bảng Trả lời của Cambodia cho biết.
Thái Lan cũng chia sẻ những ý kiến tương tự, yêu cầu Lào chú
ý đến ‘ảnh hưởng kinh tế và xã hội xuyên biên giới tiềm tàng từ dự án được đề
nghị đối với các cộng đồng trong 8 tỉnh của quốc gia,” MRC ghi nhận.
Việt Nam, ngoài ra, đề nghị Lào đầu
tư thêm thời giờ và tài nguyên trong việc thu thập dữ kiện và cải thiện việc
đánh giá ảnh hưởng được áp dụng để giải quyết ảnh hưởng xuyên biên giới có thể
có trong “một cách tổng thể hơn”. Họ
cũng đề nghị phát triển “một chương trình theo dõi tổng thể ảnh hưởng của dự án
trong khi xây cất và điều hành”, theo MRC.
Dự án cũng đưa ra một cơ chế mới để đối phó với ảnh hưởng có
thể có trong khi xây cất đập và điều hành về sau. Nó được gọi là Kế hoạch Hành động Hỗn hợp
(JAP), gồm có các biện pháp sau khi tham vấn trước và các cơ chế cho việc phản
hồi đang diễn ra, trao đổi dữ kiện, và chia sẻ kiến thức giữa nhà phát triển và
MRC và các bên liên hệ về việc thiết kế, xây cất và điều hành đang diễn ra.
JAP được phát triển đầu tiên trong việc tham vấn dự án đập
Pak Beng thứ 3rd.
“Mục dích là để nâng cao các biện
pháp hiện hữu để tránh, tối thiểu hóa và giảm nhẹ ảnh hưởng xuyên biên giới
tiềm tàng, và để nâng cao lợi ích của dự án và chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm
giữa các quốc gia thành viên,” theo MRC khi đề cập đến lợi ích của JAPs cho Pak
Beng và Pak Lay.
Các đập Xayaburi 1.285 MW và Don Sahong 240 MW không có JAPs.
Biểu đồ của thiết kế đập
Luang Prabang. [Ảnh: MRC]
Đập Luang Prabang, trong khi đó, là dự án thứ 5th
được đưa đến MRC để tham vấn trước trong tháng 10 năm 2019. Theo MRC, đập Luang Prabang được phát triển
bởi Luang Prabang Power Company Limited, một công ty được thành lập bởi chánh
phủ Lào và PetroVietnam Power Corporation qua MOU năm 2007.
Nằm cách thị trấn Luang Prabang khoảng 25 km về phía bắc, dự
án sẽ có công suất thiết kế là 1.460 MW, sản xuất điện để bán sang Thái Lan từ
năm 2027, MRC trích dẫn tin tức được cung cấp trong tài liệu thông báo.
Trong phiên họp kết thúc việc tham
vấn trước cho dư án Luang Prabang, chấm dứt trong tháng 6 năm 2020, có báo cáo
nói rằng Thái Lan, Cambodia và Việt Nam đã yêu cầu Lao PDR thực hiện những đánh
giá ảnh hưởng xuyên biên giới “kỹ lưỡng” và nâng cao các biện pháp được đề nghị
để giảm nhẹ ảnh hưởng tai hại tiềm tàng từ đập được đề nghị.
Trong khi cảm ơn chánh phủ Lào đã nộp dự án để tham vấn trước
và sự hợp tác của họ, và công nhận chủ quyền và quyền hạn của Lào trong việc
lấy quyết định tiến tới việc phát triển đập, họ đã yêu cầu Lào “cứu xét cẩn
thận” những đề nghị của họ trong Bảng Trả lời Chánh thức, MRC ghi nhận.
Thí dụ, Cambodia kêu gọi thực hiện thêm việc đánh giá ảnh
hưởng môi trường xuyên biên giới, cứu xét các kế hoạch và biện pháp thích hợp
và có hiệu quả. Và Việt Nam nói, “Ảnh hưởng cộng dồn của Dự án Thủy điện Luang
Prabang và tất cả các dự án thủy điện trên dòng chánh phải được đánh giá tổng
thể.”
Thái Lan, trong khi đó, nói, “Có 1 đề
nghị cho Lao PDR và nhà phát triển dự án là thiết lập một Quỹ Bảo trợ và xác
định các biện pháp giảm nhẹ ảnh hưởng xuyên biên giới về kinh tế xã hội, cuộc
sống và môi trường.”
MRC ghi nhận rằng khoảng
25 làng với trên 2.000 gia đình và 10.000 cư dân sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi
dự án. [Ảnh: MRC]
Hồi tháng 3 năm rồi, Xinhua báo cáo tiến triển của dự án
Luang Prabang và nói công việc chuẩn bị đã hoàn tất gần 80%. Trong số công việc chuẩn bị là việc xây cất
một đường vào dài 11 km, một cây cầu dài 500 m qua sông Mekong, 3 cảng tạm,
cũng như một số đường dây dẫn điện và một trạm điện nhỏ.
Khoảng 60% bồi thường trả cho người dân đã từ bỏ đất hay tài
sản khác cũng dược trả vào lúc đó, theo Xinhua.
Và trong tháng 4 năm nay, công ty
Trung Hoa được báo cáo bắt đầu chuẩn bị xây cất đập Pak Lay, một viên chức của
Sở Năng lượng và Hầm mỏ của tỉnh Xayaburi nới với Đài Á Châu Tự do.
Nhà phát triển đang chuẩn bị để xây một đường vào, một trại
cho công nhân, và một nguồn điện ở vị trí từ cuối năm 2021, RFA được nói bởi
cùng viên chức được dấu tên. Giai đoạn
tiền xây cất đã tiến hành, nhưng Lào và các viên chức của công ty chưa gặp các
cư dân có tiềm nặng bị thiệt hại bởi đập, RFA được viên chức tương tự cho biết.
Điều nầy cũng giống như đập Pak Beng, đập thứ 3rd
trong danh sách. China Datang Overseas
Investment, nhà phát triển đập Pak Beng, được báo cáo bởi cơ quan báo chí tương
tự rằng họ bắt đầu di chuyển máy móc để chuẩn bị vị trí đập và dựng trại cho
công nhân trong cùng tháng. Một viên
chức ở Bộ Năng lượng và Hầm mỏ Lào nới với cơ quan rằng một PPA được dự đoán ký
kết trong tháng 5 với EGAT.
Trong tháng 1 và 4, ít nhất có 2 công
ty Thái, CK Power Plc (CKP), chi nhánh phát điện của CH Karnchang Plc và Gulf
Energy Development Plc được Bangkok Post báo cáo có liên quan đến dự án hoặc là
nhà xây cất và đồng phát triển của các dự án.
Cả hai tuyên bố khuyến khích “năng lượng sạch” và “trung tính
carbon” như là lý do để tham gia vào các dự án.
.
No comments:
Post a Comment