(Chinese Dams Unleash Mekong Waters on Laos During ‘Dry’ Season)
Eugene Whong – Bình Yên Đông lược dịch
RFA’s Lao Service – 5 April 2021
Sông Mekong ở gần thị trấn Houeyxay, tỉnh Xayaburi, Lào,
ngày 20 tháng 3 năm 2021.
Các đập Trung Hoa trên sông Mekong đã bắt đầu xả nước trong mùa khô bình thường của sông, gây khó khăn cho đời sống hoang dã, nông dân và ngư dân ở Lào, các nguồn tin trong quốc gia Đông Nam Á (ĐNA) nói với RFA.
“Mực nước sông Mekong dâng lên 12 cm [4,7 inches] từ ngày hôm qua,” một viên chức trong tỉnh tây bắc Bokeo của Bộ Tài nguyên Thiên nhiên và Môi trường Lào nói với RFA’s Lao Service hôm 2 tháng 4.
Theo viên chức nầy, mực nước ở Bokeo là 2,52 m (99,2 inches) trong ngày 2 tháng 4.
“Tôi nghĩ các đập Trung Hoa có thể đang xả nước, nhưng tôi không chắc vì tôi chưa được thông báo chánh thức,” viên chức nói.
Mực nước dao động trong thủy lộ quan trọng nhất ở ĐNA gây đe dọa cho cây cối và cá ở dưới nước, mà hàng ngàn người dân sống dọc theo sông Mekong ở Lào dựa vào để sinh sống.
Một ngư dân từ tỉnh Xayaburi ở tây bắc Lào nói với RFA rằng mực nước thay đổi thình lình không tốt cho cá.
“Sông Mekong đã dâng lên khoảng 10 cm [4 inches]. Tôi ngại rằng mực nước dâng sẽ ảnh hưởng đến cá và rau ở dưới nước,” ngư dân nói.
“Trước đây, nước đục và giàu phù sa Nay, nó trong và có ít cá hơn. Cá sinh sản càng ngày càng ít trong những ngày nầy. Vào lúc nầy trong năm, cá đẻ trứng, nhưng khi nước chảy xiết qua, nó cuốn trôi trứng,” ngư dân nói.
Nông dân trong cùng tỉnh nói mực nước không thể đoán trước làm cho công việc của ông khó khăn.
“Mực nước tùy thuộc vào các đập Trung Hoa, và dòng chảy không tự nhiên. Rất khó để kiếm sống trên sông những ngày nầy,” nông dân nói.
Ở thủ đô Vientiane, một người chủ vườn rau nói với RFA rằng mực nước cao rất tốt cho một số kỹ nghệ nhưng xấu cho những người khác.
“Mực nước lên khoảng 1 bậc thang trong 2 ngày qua. Điều đó tốt cho thủy vận, nhưng xấu cho ngững người đánh cá và trồng rau. Tôi trồng đậu phọng trên cồn cát sắp bị ngập,” người làm vườn nói.
Montree Chanthawong, một chuyên viên về sông Mekong ở Thái Lan, nói với RFA rằng mực nước sông không được cho là dâng lên trong mùa khô.
“Nước dâng có thể làm hại các chủng loại ở dưới nước như cá và cây cối ở dưới nước. Một số có thể chết. Chim sẻ đẻ trứng trên các bãi cát, và khi mực nước dâng, trứng có thể bị ngập,” ông nói.
Nowat Roykaew, chủ tịch của Nhóm Bảo tồn Chiang Khong ở Thái Lan, nói với RFA rằng mực nước trong sông Mekong đã dao động từ tháng 1.
“Thỉnh thoảng, nó dâng lên nhiều như hiện nay. Tôi ghi nhận rằng nước dâng thì trong như hiện nay. Điều đó có nghĩa là nước của các đập Trung Hoa, vì nếu là nước mưa, nó sẽ đục. Sự dao động của nước đã phá vỡ toàn thể hệ sinh thái,” ông nói.
Dữ kiện từ dự án Theo dõi Đập Mekong của Trung tâm Stimson ở Washington cho thấy rằng trong tuần lễ từ 29 tháng 3 đến 4 tháng 4, 5 đập Trung Hoa xả nước. Don Sahong ở hạ Lào cũng xả nước trong cùng thời điểm.
Trong cập nhất cho tuần lễ từ 22 đến 28 tháng 3, Theo dõi Đập Mekong nói rằng mực nước sông ở Chiang Saen, Thái Lan tiếp tục lên.
“Điều nầy không bình thường vào lúc nầy trong năm và là kết quả của việc xả nước đáng kể ở thượng lưu từ chuỗi đập của Trug Hoa,” cập nhật nói, thêm rằng việc xả nước có lẽ tiếp tục trong những tháng sắp tới.
“Cập nhật cũng tường trình rằng các nhà bảo tồn Thái gần đây đã đăng tải hình ảnh của các tổ và trứng của di cầm dọc theo bờ sông để để thấy rằng mực nước dâng lên 50 cm (20 inches) sẽ làm ngập các tổ chim.
“Mức dâng đó có lẽ sẽ đến trong tháng tới với việc xả nước ở thượng lưu. Đây chỉ là một thí dụ cho thấy cách mà sự thay đổi chu kỳ tự nhiên của sông đang giết chết tài nguyên của sông,” cập nhật nói.
Trung Hoa bị các láng giềng chỉ trích vì chuỗi 11 đập khổng lồ trên sông Mekong, với hạ lưu Mekong bị hạn hán nghiêm trọng trong năm qua và một số đoạn sông hoàn toàn khô cạn.
Trong tháng 10 năm 2020, Beijing đồng ý chia sẻ dữ kiện với Ủy hội Sông Mekong (Mekong River Commission (MRC)), vì khoảng 60 triệu người trong các quốc gia thành viên MRC gồm có Thái Lan, Lào, Cambodia và Việt Nam dùng nước sông cho nông nghiệp và đánh cá.
Các láng giềng của Lào cũng than phiền về 80 đập trên sông Mekong và các phụ lưu trong chiến lược kinh tế đầy tranh cãi của nước nầy để trở thành “Bình điện của ĐNA” bằng cách bán thủy điện cho các láng giềng.
.
No comments:
Post a Comment